Reflecteren

Het ontwikkelen van een eigen kader rond het begrip kunst ontstaat door het geven van commentaar op eigen en andermans werk. Ieder kind mag zijn eigen definitie van kunst maken. Kinderen definiëren kunst ook buiten onze kaders. Ze noemen bijvoorbeeld knutselen, paardrijden, haar verven, skaten en vuur spuwen. De vraag die daarbij hoort is: “Waarom vind jij dit kunst?”. En als je het woord kunst wilt vermijden: “Wat vind jij precies de moeite waard? Wat vind jij mooi, lelijk of boeiend? Waarom ga jij erheen, waarom geef jij je geld eraan uit of besteed jij je tijd daaraan?”
Een gesprek over kunst wordt natuurlijk gevoerd op een niveau waar de kinderen aan toe zijn. Het kan gaan over het materiaal, over de afbeelding en later over betekenis en symboliek. Discussies over kunst en gesprekken met kunstenaars op school leveren een bijdrage aan het formuleren van een eigen definitie, het vormen van een eigen esthetisch oordeel. Het schrijven van reacties en kritieken is een effectief instrument om kinderen uit te dagen hun mening te geven. De kinderen doen kennis op door onderzoek en studie. Zij leggen een relatie tussen kunst en geschiedenis. De reflectie op kunst kan zelf ook weer het karakter van kunst aannemen: in een videopresentatie of een dans drukken ze uit wat ze hebben beleefd.
Kunst zet altijd een stapje extra, voegt iets toe wat er eerst niet was. Kunst reflecteert op het bestaande. Ook bij de reproductie van een muziekstuk gaat het om een toevoeging door een nieuwe interpretatie. Deze reflectie is onderdeel van de kunsteducatie.