Vier weken geleden zag ik een groep autistische leerlingen kleurrijke tekeningen maken in hun schoollokaal. Ik zag hoe zij een grote verscheidenheid aan werken lieten ontstaan, sommige heel concreet, andere bijna abstract. Ze vertelden me na de les wat hun tekeningen betekenden. Elk kind wist een precieze eigen uitleg te geven over kleur en lijnen. Hier is mijn slaapkamer, daar die van mijn ouders, dit is een zwembad enz. Elk karakter kwam hierdoor tot leven. Zo vertelden ze hun verhaal via hun tekeningen.

Deze ervaring bevestigde opnieuw dat alle kinderen recht hebben op cultuureducatie op school. Cultuureducatie is nodig zodat ze zich kunnen uiten in een kunstdiscipline en hun gevoelens en gedachten kunnen presenteren. Broodnodig voor hun persoonlijke en sociale ontwikkeling. En natuurlijk ook om te reflecteren en betekenis te kunnen geven aan de wereld om hen heen.

Dat recht geldt toch voor alle leerlingen? ‘Hoog tijd voor cultuur in het speciaal onderwijs’ is de veelzeggende titel van een artikel in het ‘Bulletin cultuur en school’ uit 2009. Klaarblijkelijk schiet het cultuuronderwijs voor deze groep leerlingen tekort. Geïnterviewden noemen de kunstzinnige schoolactiviteiten verstrooiing en therapie

In 2011 zijn er voor leerlingen met een beperking kerndoelstellingen opgesteld voor de kunstzinnige oriëntatie. Het leergebied is daarmee verplicht voor iedere school. Maar het advies van Onderwijsraad en de Raad voor Cultuur over Cultuureducatie uit 2012 gaat niet over het speciaal onderwijs. Ook aan het recente beleidsprogramma ‘Cultuureducatie met kwaliteit’ van het Fonds voor de Cultuurparticipatie lijken minder scholen deel te nemen uit het speciaal onderwijs. Zijn leerlingen met een beperking dan toch een vergeten groep?

Recht op cultuureducatie geldt voor alle kinderen, dat zal niemand ontkennen. Waarom dan zou cultuureducatie voor kinderen met een beperking anders zijn? Deze vraag houdt mij al enige tijd bezig. De komende zes weken ga ik in deze blog het antwoord proberen te vinden.